Ogród zwykle stanowi naturalne otoczenie domu jednorodzinnego. Można spierać się co do jego wielkości i przydatności w przypadku domów w zabudowie szeregowej, ale jako taki zawsze funkcjonuje w bezpośredniej bliskości człowieka i jego domostwa. Nie ma chyba potrzeby aby rozpisywać się nad tym jak ważny dla prawidłowego funkcjonowania jednostki ludzkiej jest kontakt człowieka z przyrodą. Niemniej jednak wspaniała, bujna roślinność i tętniące życiem knieje niosą ze sobą pewne zagrożenia…
Zagrożenie nr 1 – komary.
Małe, szybkie i nieznośnie uciążliwe są w stanie zmienić w piekło nawet najbardziej upojny wieczór. Ich wściekłe ataki (a polują całymi stadami) są w stanie przegonić pod dach nawet największych wielbicieli wypoczynku na świeżym powietrzu.
Jak ustrzec się przed owym zagrożeniem?? Najlepiej ekologicznie przy pomocy roślin z naszego ogrodu. Do roślin odstraszających komary zaliczamy rośliny zielne takie jak: bazylia, koper włoski, kocimiętka, lawenda, wrotycz, rośliny ozdobne w tym: plektrantus koleusowaty, jaskry, clematisy i bodziszki, jak też drzewa np.: surmia. Moim zdaniem szczególnie godnym polecenia roślinnym sprzymierzeńcem w walce z komarami są: plektrantus zwany komarzycą i surmia.
Plektrantus koleusowaty jest jednoroczną rośliną ozdobną z liści, która jest łatwa i mało wymagająca w pielęgnacji, a równocześnie bardzo odporna na choroby. Może tworzyć zielone kobierce wokół tarasu lub zostać przemieszana z innymi roślinami np.: kwitnącymi. Jej działanie odstraszające w stosunku do komarów i kleszczy jest poparte wieloma dowodami i jest to roślinka, którą warto zasadzić w bezpośredniej bliskości domu.
Surmia jest szybko rosnącym drzewem z rozłożysta koroną i krótkim pniem. Drzewo ma nieco egzotyczny wygląd co dodatkowo podkreślają duże i dekoracyjne liście. Kwitnie na przełomie lipca i sierpnia, a kwity są koloru białego. Surmia zawiera olejki eteryczne, które doskonale odstraszają komary.
Do hodowli i posiadania roślin zielnych w ogrodzie nie trzeba nikogo szczególnie zachęcać, tym bardziej, że korzyść będzie podwójna. Z jednej strony pyszny i zdrowy dodatek do posiłku, a z drugiej doskonały odstraszacz nieporządanych, owadzich gości.
Zagrożenie nr 2 – kleszcze.
Niewidoczne, niesłyszalne i zdawałoby się nieobecne w pogodnym krajobrazie, a jednak doskonale zadomowione w naszym otoczeniu i niosące zagrożenie w postaci poważnych chorób zakaźnych. Standardy zabezpieczenia się przeciwko tym, groźnym pasożytom znamy doskonale, ale czy coś jeszcze możemy zrobić w obronie swego życia i zdrowia? Otóż możemy, mamy świetnych sprzymierzeńców w postaci roślin, które odstraszają kleszcze.
Rośliną, która doskonale sprawdza się w walce z kleszczami jest wrotycz pospolity, który w naturalnych warunkach jest przydrożnym chwastem. Ponieważ roślina ta ładnie kwitnie i ma niewielkie wymagania glebowe może być z powodzeniem uprawiana w każdym nawet najmniejszym ogrodzie. Jej działanie odstraszające kleszcze jest możliwe dzięki roztaczanemu zapachowi, który przypomina kamforę.
Kolejnymi roślinami, które niestety wymagają pewnych zabiegów pielęgnacyjnych ze strony właściciela ogrodu są: lawenda wąskolistna i kocimiętka. Rośliny te oprócz działania odstraszającego w stosunku do owadów są niezwykle efektowne i mogą razem lub w połączeniu z innymi roślinami tworzyć piękne i użyteczne otoczenie domu. Obie rośliny zawierają olejki eteryczne, które doskonale odstraszają kleszcze, komary i muchy. Kocimiętka dodatkowo zawiera składnik, który zapachowo jest bardzo atrakcyjny dla kotów, roślina temu faktowi zawdzięcza swoją nazwę:-)
Rośliną skuteczną w walce z kleszczami i również dosyć prostą w uprawie jest rozmaryn lekarski. Znane i cenione zioło oprócz swoich właściwości prozdrowotnych obserwowanych podczas spożycia aktywnie odstrasza kleszcze. Jest to jednak roślinka bardzo wrażliwa na zimno i nawet najmniejszy przymrozek może jej zaszkodzić.
Rośliną, która nie tylko odstrasza ale również aktywnie eliminuje owady jest złocień dalmatyński, który zawiera substancje atakujące układ nerwowy i mięśniowy insektów. Roślina ta ma nieco większe wymagania dot. uprawy (żyzna i przepuszczalna gleba, nasłonecznione stanowisko), ale biorąc pod uwagę potencjalne korzyści warto zadać sobie odrobinę trudu by posiadać ją w swoim otoczeniu.
Zagrożenie nr 3 – muchy.
Niewiele osób uświadamia sobie fakt, że muchy oprócz tego, że są natrętne i przeszkadzają w spokojnym śnie niosą ze sobą zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi. Muchy przenoszą wiele bakterii potencjalnie chorobotwórczych i ich obecność w naszym otoczeniu należy w miarę możliwości ograniczać. Można zastosować środki mechaniczne w postaci pacek na muchy i lepów, ale są to rozwiązania delikatnie mówiąc mało estetyczne:) W tym przypadku ponownie możemy skorzystać z pomocy roślin. Oprócz wymienionych dotąd roślin zielnych takich jak: lawenda wąskolistna, mięta pieprzowa, bazylia pospolita, w walce z muchami pomogą nam pelargonia pachnąca, wawrzyn szlachetny i palczatka cytrynowa.
Pelargonia pachnąca skuteczność w walce z insektami zawdzięcza intensywnemu zapachowi jaki roztacza wokół siebie. Roślina ta jest ciepłolubna i potrzebuje słonecznego stanowiska. Kwitnie od wiosny do jesienie, bardzo ładnie prezentuje się w donicach na tarasie czy balkonie.
Wawrzyn szlachetny jest rośliną lubiącą ciepło i słońce, nie lubi wiatru. Uprawa w naszych warunkach klimatycznych jest utrudniona ze względu na to, że wawrzyn jest wrażliwy na zimno i nawet niewielkie spadki temperatur mogą uszkodzić roślinkę.
Palczatka cytrynowa, zwana też trawą cytrynową w naszych warunkach jest rośliną jednoroczną. Jest bardzo efektowną, wysoką trawą rosnącą w kępach. Doskonale nadaje się jako tło dla innych, niższych roślin, do obsadzenia wokół posesji przy ogrodzeniu czy ścianie domu. Jest bardzo wonna i swym, intensywnym zapachem odstrasza muchy.
Na muchy odstraszająco działa również goździk siny, będący wieloletnią rośliną o jasnozielonych liściach i różowych kwiatach. Goździk tworzy zwarte kobierce, które bardzo efektownie wyglądają w ogródkach skalnych.
Zagrożenie nr 4 – meszki.
Są nieduże, właściwie niewidoczne, atakują całymi stadami nawet w pełnym słońcu a ich ukąszenia mogą powodować bolesność i opuchliznę. Na nasze szczęście i te stworzenia mają swoich wrogów w świecie roślin. Roślinami skutecznie eliminującymi meszki są zioła takie jak: szałwia, bazylia, tymianek, oregano oraz rośliny kwitnące – ruta i geranium.
Ruta zwyczajna jest rośliną stosowaną w ziołolecznictwie i przemyśle kosmetycznym. Jej liście zawierają duże ilości olejków eterycznych, których zapach odstrasza meszki. Kwitnie na żółto i doskonale nadaje się do zasadzenia pod ścianą budynku, pod drzewami i w miejscach mniej eksponowanych.
Geranium to niegdyś bardzo popularna roślina doniczkowa, która po potarciu o liście roztacza dookoła silną woń. Właśnie ten zapach unoszący się wokół rośliny w słoneczne dni i popołudnia skutecznie odstrasza insekty.
Ilość roślin pomocnych w walce z owadami jest bardzo duża i niezależnie od wielkości czy funkcji ogrodu właściwie każdy użytkownik czy właściciel ogrodu może wybrać rośliny które będą mu odpowiadać. Mając szerokie możliwości skorzystania z dobrodziejstwa roślinnych odstraszaczy w walce z owadami można, a nawet trzeba ograniczać stosowanie środków chemicznych. Ekologiczny ogród pełen wartościowych roślin będzie tworzył zdrowe i przyjazne środowisku otoczenie domu.
